Η σχεδιαζόμενη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών πάνελ στην περιοχή της λίμνης Πηνειού, έχει προκαλέσει την εύλογη αντίδραση της τοπικής κοινωνίας. Βεβαίως, η ανάγκη για στροφή στις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας είναι κρίσιμη. Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι η ενεργειακή μετάβαση σε ηπιότερες μορφές ενέργειας πρέπει να συνοδεύεται από την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, της αναπτυξιακής προοπτικής μιας περιοχής και της ποιότητας ζωής των κατοίκων. Στην αντίθετη κατεύθυνση πρέπει να στοχεύει.
Η λίμνη Πηνειού είναι ένα ζωντανό οικοσύστημα, συνδεδεμένο άρρηκτα με τον πρωτογενή τομέα και την αναπτυξιακή προοπτική της ευρύτερης περιοχής. Στην κατεύθυνση αυτή, ο εκσυγχρονισμός του φράγματος Πηνειού αποτελεί έργο πνοής. Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ τον δρομολόγησε, εντάσσοντας στις 11/6/2019 στο Εθνικό Σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) 2019 τις μελέτες του. Η υλοποίηση όλων όσων προβλέπονται εγγυάται την ασφαλή λειτουργία του φράγματος, προσδίδοντας, ταυτόχρονα, αναπτυξιακή διάσταση και με την ανάδειξη μορφών τουρισμού, όπως ο αγροτουρισμός, ο αθλητικός και φυσιολατρικός τουρισμός. Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, έχουν σημειωθεί τεράστιες καθυστερήσεις στην πρόοδο του έργου, γεγονός το οποίο έχουμε αναδείξει με πλήθος κοινοβουλευτικών ερωτήσεων και παρεμβάσεων.
Για τους λόγους αυτούς, η δρομολογούμενη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών περιμετρικά της, εγείρει σειρά κρίσιμων ερωτημάτων:
- Υπάρχει περιβαλλοντική μελέτη για μια τέτοια εγκατάσταση, και αν ναι, από που έχει συνταχθεί, τι αναφέρει και με βάση ποια επιστημονικά δεδομένα;
- Θα επηρεαστεί η καθημερινότητα των κατοίκων, των γύρω Κοινοτήτων;
- Πώς διασφαλίζεται η συνέχιση της αγροτικής άρδευσης και η προστασία της χλωρίδας και της πανίδας της περιοχής;
- Ερωτήθηκε η τοπική κοινωνία για την υλοποίηση αυτής της εγκατάστασης;
- Πώς διασφαλίζεται το δημόσιο συμφέρον και ποια τα οφέλη της τοπικής κοινωνίας;
- Τι θα γίνει με την αναγκαία τουριστική αξιοποίηση της περιοχής και πώς επηρεάζεται αρνητικά από την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών;
- Επηρεάζει μια ενδεχόμενη εγκατάσταση φωτοβολταϊκών το έργο του εκσυγχρονισμού του φράγματος Πηνειού;
Όλα αυτά είναι ερωτήματα τα οποία έχουμε θέσει σε κοινοβουλευτικό επίπεδο και στον δημόσιο διάλογο, χωρίς να έχουμε λάβει ικανοποιητικές απαντήσεις από την κυβέρνηση.
Η συζήτηση αυτή αποκτά ακόμη μεγαλύτερη σημασία μετά την πρόσφατη νομοθετική ρύθμιση της κυβέρνησης (άρθρο 16, Ν. 5184/2025), που αφορά την παραχώρηση εκτάσεων -που έχουν ήδη παραχωρηθεί στους ΓΟΕΒ και τους ΤΟΕΒ- για την εγκατάσταση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και υποδομών αποθήκευσης ενέργειας. Επιλέχθηκε να επιτρέπεται στους ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ να εκμισθώνουν, χωρίς δημοπρασία, τμήματα γης που τους έχουν παραχωρηθεί από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, για εγκατάσταση ΑΠΕ και συστημάτων αποθήκευσης. Σημειώνεται, μάλιστα, ότι η διάταξη ισχύει αναδρομικά, νομιμοποιώντας παράνομες μισθώσεις που έγιναν πριν καν θεσπιστεί το σχετικό νομικό πλαίσιο.
Προφανώς, πρόκειται για μια νομοθέτηση που προκαλεί σοβαρά ερωτήματα διαφάνειας και θεσμικής συνέπειας, χαρακτηριστικό δείγμα του πώς η κυβέρνηση σκέπτεται, λειτουργεί και αποφασίζει: με κοντόφθαλμη λογική δήθεν τακτοποίησης, προχειρότητα και γκρίζες ζώνες.
Επαναλαμβάνουμε ότι είμαστε θετικοί στις ΑΠΕ, αλλά με ξεκάθαρο σχέδιο, θεσμική διαφάνεια, κοινωνική διαβούλευση, συμμετοχική διαδικασία και σεβασμό στο περιβάλλον. Η πράσινη ανάπτυξη δεν μπορεί να γίνει άλλοθι εξυπηρέτησης ιδιωτικών συμφερόντων και επιβολής επενδύσεων χωρίς κοινωνική συναίνεση. Με βάση αυτές τις αρχές, προφανώς και δεν μπορούμε να συναινέσουμε στη μετατροπή της λίμνης Πηνειού σε βιομηχανική ζώνη παραγωγής ρεύματος, προς όφελος των λίγων και εις βάρος των πολλών και του περιβάλλοντος.
Σε κάθε περίπτωση, χρειάζεται η άμεση αναστολή όλων των σχετικών διαδικασιών εγκατάστασης φωτοβολταϊκών στη λίμνη και η διεξαγωγή δημόσιας διαβούλευσης με τη συμμετοχή όλων των εμπλεκόμενων φορέων και κυρίως της τοπικής κοινωνίας.
Το περιβάλλον, το νερό και όλα τα δημόσια αγαθά δεν χαρίζονται, ούτε εκχωρούνται. Συνεχίζουμε να διεκδικούμε ένα βιώσιμο μοντέλο ανάπτυξης, συμμετοχικό και δίκαιο, με προτεραιότητες τη διατήρηση των φυσικών πόρων, τη διασφάλιση της ποιοτικής διαβίωσης των πολιτών, την πραγματική στήριξη της τοπικής παραγωγής και την αναπτυξιακή προοπτική του τόπου μας.
